Het burn-out syndroom, ook bekend als chronische werkstress, wordt al jaren bestudeerd en treft een grote populatie over de hele wereld. De gevolgen ervan brengen professionals tot aan de rand van uitputting. 

Afgezien van het bedrijfsleven komt burn-out vaak voor bij mensen die voor hun werk voortdurend in contact moeten staan met andere mensen. Bijvoorbeeld bij verplegers, onderwijzers, verzorgers van zieken, bejaarden, gehandicapten of anderszins kwetsbaren, maar ook bij hulpverleners aan complexe doelgroepen of bij mensen met een dienstrooster van meer dan acht uur. 

Deze activiteiten veroorzaken chronische werkstress, die wordt gekenmerkt door negatieve houdingen en gevoelens, in de eerste plaats ten opzichte van de mensen met wie men werkt en vervolgens ten opzichte van het gezin, met name de partner.

Op het werk uit burn-out zich meestal in problemen zoals verhoogde absentie, verminderde productiviteit en kwaliteit van de dienstverlening, klachten van derden over gedrag of gedrag bij klanten, of wanneer machtsstrijd tussen collega’s frequent wordt. Laten we ook eens kijken hoe burn-out een relatie kan beïnvloeden.

Relatieproblemen door burn-out

Zelfs de meest intieme en sentimentele relaties hebben hier last van. Het blijft paradoxaal dat juist datgene wat we op die momenten van stress het hardst nodig hebben – de steun van onze partner – ook verslechtert.

Onze gevoelens reizen met ons mee, waar we ook gaan. Wij zijn geen machines die ontworpen zijn om in verschillende aspecten van het leven stil te staan. Het probleem van burn-out doet zich zelfs voor bij mensen die van hun werk houden en zich voldaan voelen. Werk vergt energie, en die is helaas eindig.

De stroom van emoties tussen ons privé- en ons beroepsleven is tweerichtingsverkeer. Wanneer we gestrest zijn door het werk, neem je dat gevoel gemakkelijk mee naar huis. En als er thuis problemen zijn, zijn we niet in de beste stemming om ons werk te doen.

Wat te doen als je partner zich machteloos voelt en niet in staat is om iets te begrijpen?

Als jij of jouw partner een van deze symptomen voelt, is het het beste om de situatie in kaart te brengen. Het belangrijkste is om vast te stellen waarom het gebeurt en welke gevolgen het heeft op alle niveaus.

Burn-out wordt traditioneel toegeschreven aan het werk, maar andere aspecten zoals kinderen, gezin en dagelijkse huishoudelijke taken kunnen er ook toe leiden. Interessant is dat zelfs een gebrek aan motivatie in het leven in het algemeen kan leiden tot een burn-out, die overslaat naar andere gebieden van het leven.

Als het je duidelijk is dat de burn-out van je partner verantwoordelijk is voor jullie relatiecrisis, is het jouw taak om exclusief tijd aan je partner te besteden. Zorg is essentieel in deze tijd, maar ook socialiseren en uitgaan, plannen maken met vrienden om zelf tot rust te komen. Geef voorrang aan wat je leuk vindt, motiveer, en spreek andere steunpilaren aan om de last te helpen verlichten.

Hoe moet je communiceren met je partner tijdens een burn-out?

Communicatie tijdens deze periode kan heel belangrijk zijn. Je moet duidelijk uitspreken dat je je partner steunt terwijl hij/zij door deze periode gaat. Vaak zal je partner het gesprek over gevoelens uit de weg gaan, uit angst voor de uitwerking op de relatie.

Als volwassene kun je echter duidelijk maken dat de relatie een veilige plek is om gevoelens te uiten. Jouw steun zal van groot belang zijn om hem of haar te helpen over hun toestand na te denken en een professional te raadplegen.

De gevolgen van een partner met burn-out

Zoals gezegd is het meest ingewikkelde aan deze situatie dat we ons niet eens op ons gemak kunnen voelen in onze veilige haven. Samen met onze partners en geliefden thuis voelen we dezelfde stress en uitputting als op het werk. Dat is de reden waarom zelfs de beste relaties eronder lijden wanneer een van de twee mensen – of allebei – burn-out raakt.

Daarom is het belangrijk om rekening te houden met een reeks indicatoren, om te weten of burn-out jouw relatie beïnvloedt:

  • Je partner irriteert je gemakkelijk. De handelingen van je partner die je normaal irriteren, zijn een zorgwekkende factor. En in het geval van een burn-out worden schijnbaar onbeduidende trekjes, zoals eetgeluiden of een zware ademhaling ongelooflijk irritant. Zonder twijfel is dit een duidelijk teken dat stress je parten speelt.
  • Plannen maken met je partner maakt je niet enthousiast. Je krijgt er geen energie van, althans, niet zoals het normaal deed. Wees niet ongerust; het is gemakkelijk om de interesse in bepaalde dingen te verliezen wanneer we aan een burn-out lijden. En het is ook heel gewoon om je te moe te voelen om die plannen te maken die jij en je partner zo leuk vinden.
  • Je voelt je niet in staat om emotioneel contact te maken. Een van de meest kenmerkende eigenschappen van burn-out is het cynisme waardoor we ons emotioneel nergens meer mee kunnen verbinden. We trekken alles in twijfel en niets heeft nog zin voor ons. En dat is iets wat gemakkelijk kan overslaan naar je relatie.
  • Je hebt minder interesse in lichamelijke intimiteit. Van al deze tekenen is het verlies van seksuele lust een van de meest voorkomende. Je hebt immers geen emotionele band meer. Je verliest interesse in wat je gelukkig maakte en ziet alles met een aureool van onverklaarbaar cynisme. Meestal heb je dan ook geen zin meer in seks zoals vroeger.

Kun je nog gelukkig leven met een partner die een burn-out heeft?

Relaties worden op de proef gesteld door uitdagende levenservaringen, en de burn-out fase is vergelijkbaar. Van een partner die lijdt aan een mogelijk ernstig psychisch probleem wordt niet bepaald verwacht dat hij of zij de grootste bijdrage levert aan de relatie.

Het hangt meestal af van het begripsniveau en de diepte van de band die de partners delen.

Do’s en Don’ts bij een partner met een burn-outprobleem

Begrip is de eerste stap om iets aan dit probleem te doen. Zoek uit wat het betekent om “opgebrand” te zijn. Neem contact op met de experts van Hoofdbaas om meer te weten te komen over Cursus geestelijke gezondheid, het burn-outsyndroom en hoe stress zich meestal manifesteert bij volwassenen. Op deze manier weet je hoe je beter kunt handelen en de controle over de situatie kunt nemen.

Je partner voelt zich uitgeput, depressief, gefrustreerd en liefdeloos als gevolg van een burn-out. Als je in staat bent om je in te leven in je partner ben je goed bezig. Lees je in over burn-out. Probeer te begrijpen wat het betekent om er doorheen te gaan. Het moet moeilijk zijn voor je partner om om te gaan met uitputting, mentale verwarring, en gebrek aan begrip en verlangen. De herstelperiode kan beter worden begrepen en ervaren met geduld en kracht.

Praat erover of begin eventueel met het bijhouden van een dagboek. Dat helpt om stress te verlichten en je te kalmeren. Deel je gedachten en gevoelens met een goede vriend die je vertrouwt. Het delen van je gedachten en gevoelens met een andere persoon helpt je om in contact te blijven met je eigen emoties. Vergeet niet dat de therapeut die je partner raadpleegt, ook voor jou een goede bron van informatie kan zijn. Dit maakt het voor jou gemakkelijker om je grenzen aan te geven en beslissingen te nemen.

Je hoeft je partner niet te volgen in een sociaal isolement, zelfs niet als hij of zij daartoe wel gedwongen wordt. Er zijn dus momenten waarop je je eigen beslissingen kunt nemen! Als je sterk wilt blijven voor je partner en wilt voorkomen dat je instort, zul je dit ook moeten doen. Ga het huis uit, maak lunchafspraken, praat bij met oude vrienden, bel terug, bel je moeder!

Het is in jullie beider belang om de harmonie te bewaren, zelfs als je partner door een burn-out een moeilijk, humeurig individu is. Geef je partner niet de schuld van de uitputting die jij voelt. Vermijd te zeggen: “Je hebt veel te veel gewerkt,” of “Je hebt altijd idiote gewoontes gehad op werkgebied,” of “Stop met altijd maar werken.” Frustratie zal het proces van herstel vertragen.

Burn-out kan je niet zien aan de buitenkant. Iemand die aan burn-out lijdt weet vaak niet eens hoe die zich van binnen voelt. Dus, in plaats van een oordeel te vellen, houd in de gaten hoe je partner herstelt. Proactief zijn zal jou ook motiveren.

Je hoeft je geen zorgen te maken dat je niet goed genoeg bent of dat je geen grote rol speelt in het herstel van je partner. Het zal moeilijk zijn om uit een burn-out te komen als je er samen in zit, maar uiteindelijk kom je er wel uit.

Het is oké om toe te geven dat je niet alle antwoorden hebt en dat je af en toe de steun van de mensen om je heen nodig hebt. Zij kunnen je ontlasten van een deel van je verantwoordelijkheden. Voor de kinderen zorgen, het gras maaien, boodschappen doen,  om maar een paar voorbeelden te noemen.

Zorg ervoor dat je een uitlaatklep hebt. Wat betekent dat? Het betekent een activiteit die voor jou werkt als een uitlaatklep om stress af te voeren. Doe dit minstens één keer per week. Probeer te sporten, de hond uit te laten, of een andere activiteit te doen die jouw stressniveaus in evenwicht brengt. Je zult meer energie moeten gebruiken als je met een partner bent die aan burn-out lijdt, dus doe in plaats daarvan dingen die jouw tank vullen. Bijvoorbeeld een goede vriend die je begrijpt en waar je mee kunt lachen, of een coach/psycholoog bij wie je partner in therapie gaat.

Michael Hijlkema is expert op het gebied van angst-en paniekaanvallen, stress, burn-out en communicatie. Met zijn jarenlange ervaring heeft Michael meerdere trainingen gecreëerd om mensen te helpen met angst- en paniek, burn-out en hun welzijn in het algemeen te verbeteren. Bij Hoofdbaas heeft Michael op basis van verschillende modules een trainingstraject op maat gemaakt, dat je online of 1 op 1 kunt volgen en in je eigen tijd leert omgaan met jouw klachten.